
Maślan sodu a wsparcie wątroby
Czym jest maślan sodu?
Maślan sodu to sól sodowa kwasu masłowego – naturalnego produktu fermentacji błonnika przez mikroflorę jelitową. Występuje w niewielkich ilościach w niektórych produktach spożywczych, jednak jego endogenna produkcja zależy w dużej mierze od stanu mikrobioty jelitowej oraz podaży fermentowalnego błonnika. Suplementacja maślanem sodu jest skutecznym sposobem na uzupełnienie jego poziomu w organizmie, szczególnie u osób z zaburzoną florą bakteryjną.
Rola wątroby w organizmie – dlaczego warto o nią dbać?
Wątroba pełni ponad 500 funkcji metabolicznych – uczestniczy m.in. w procesie detoksykacji organizmu, produkcji żółci, magazynowania witamin i glikogenu, a także przekształcania substancji odżywczych. To również główny organ filtrujący krew i neutralizujący toksyny, dlatego jej zdrowie ma fundamentalne znaczenie dla homeostazy całego organizmu.
Czynniki takie jak dieta bogata w tłuszcze nasycone, alkohol, stres, przyjmowanie leków czy choroby metaboliczne (np. insulinooporność) mogą prowadzić do przeciążenia i uszkodzenia wątroby, czego skutkiem może być m.in. stłuszczenie wątroby, zapalenie wątroby, a w dalszym etapie nawet marskość. W tym kontekście suplementacja wspomagająca regenerację i detoksykację wątroby staje się coraz bardziej popularna.
Jak maślan sodu wspiera funkcje wątroby?
1. Działanie przeciwzapalne
Wiele chorób wątroby ma podłoże zapalne. Maślan sodu działa jako naturalny inhibitor cytokin prozapalnych (np. TNF-α, IL-6), co ogranicza reakcje zapalne zarówno w jelitach, jak i wątrobie. Zmniejszenie stanu zapalnego sprzyja regeneracji komórek wątrobowych (hepatocytów) i zapobiega ich dalszemu uszkodzeniu.
2. Redukcja stresu oksydacyjnego
Stres oksydacyjny odgrywa istotną rolę w patogenezie uszkodzeń wątroby. Maślan sodu pobudza ekspresję enzymów antyoksydacyjnych, takich jak katalaza czy dysmutaza ponadtlenkowa (SOD), redukując ilość wolnych rodników. Wpływa to na spowolnienie procesów degeneracyjnych w obrębie komórek wątrobowych.
3. Wsparcie bariery jelitowej i oś jelito–wątroba
Zaburzenia funkcjonowania jelit, zwłaszcza zespół nieszczelnego jelita, mogą przyczyniać się do przenikania toksyn i endotoksyn bakteryjnych (LPS) do krwiobiegu, co przeciąża wątrobę. Maślan sodu wspiera integralność nabłonka jelitowego, poprawiając szczelność bariery jelitowej i ograniczając translokację szkodliwych substancji do wątroby.
4. Wpływ na metabolizm lipidów
Badania sugerują, że maślan może wpływać na zmniejszenie stłuszczenia wątroby poprzez regulację ekspresji genów odpowiedzialnych za lipogenezę oraz stymulację spalania kwasów tłuszczowych. To szczególnie istotne w kontekście niealkoholowego stłuszczenia wątroby (NAFLD), które staje się coraz powszechniejszym problemem zdrowotnym.
5. Wspomaganie regeneracji hepatocytów
Maślan sodu wspiera różnicowanie i regenerację komórek wątrobowych. W badaniach in vitro wykazano, że wpływa na aktywację genów zaangażowanych w odnowę tkanek, co może mieć znaczenie w procesach gojenia uszkodzeń wątroby spowodowanych toksynami, alkoholem lub przewlekłym stanem zapalnym.
Dawkowanie i forma suplementacji
Na rynku dostępne są suplementy zawierające maślan sodu w kapsułkach opornych na działanie soku żołądkowego, co pozwala na uwolnienie substancji dopiero w jelicie grubym – miejscu jej naturalnego działania. Zalecane dawki suplementacyjne wahają się od 300 do 1500 mg na dobę, w zależności od wskazań.
Ważne: Suplementację maślanem sodu najlepiej skonsultować z lekarzem lub dietetykiem, szczególnie przy chorobach przewlekłych lub stosowaniu leków hepatotoksycznych.
Maślan sodu to substancja o niezwykle szerokim spektrum działania. Choć znany jest głównie jako wsparcie dla zdrowia jelit, coraz więcej danych wskazuje na jego korzystny wpływ na funkcjonowanie i regenerację wątroby. Dzięki działaniu przeciwzapalnemu, antyoksydacyjnemu i wspierającemu barierę jelitową, maślan sodu może być cennym elementem profilaktyki i terapii chorób wątroby.
Dla osób narażonych na czynniki hepatotoksyczne, takich jak stres, alkohol, leki czy niezdrowa dieta, suplementacja maślanem sodu może okazać się skutecznym wsparciem w dbaniu o najważniejszy organ detoksykacyjny organizmu.
Bibliografia:
-
Canfora, E. E., Jocken, J. W., & Blaak, E. E. (2015). Short-chain fatty acids in control of body weight and insulin sensitivity. Nature Reviews Endocrinology, 11(10), 577-591.
-
Zhou, D., Pan, Q., Liu, X., Lu, Z., & Ma, X. (2017). Butyrate protects against high-fat diet-induced non-alcoholic fatty liver disease through a gut–brain–liver axis. Cell Reports, 19(13), 2649-2660.
-
Hamer, H. M., Jonkers, D., Venema, K., Vanhoutvin, S., Troost, F. J., & Brummer, R. J. (2008). Review article: the role of butyrate on colonic function. Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 27(2), 104-119.
-
Gao, Z., Yin, J., Zhang, J., Ward, R. E., Martin, R. J., Lefevre, M., Cefalu, W. T., & Ye, J. (2009). Butyrate improves insulin sensitivity and increases energy expenditure in mice. Diabetes, 58(7), 1509-1517.
-
Zhang, L. S., & Davies, S. S. (2016). Microbial metabolism of dietary components to bioactive metabolites: opportunities for new therapeutic interventions. Genome Medicine, 8(1), 46.